ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΩΝ
Ερμού 136, 10553 Αθήνα. Τηλ-Fax.: 2103252214, E-mail:archaeol@otenet.gr, www.sea.org.gr
 
 
                                                                                                            
  Αθήνα, 26-6-2018
  Αρ. Πρωτ.:150
                                                                                                       
  Προς:
  τα μέλη του ΣΕΑ
 
 
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΜΕΛΩΝ ΣΕΑ ΑΠΟ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ κ. Κ. ΣΤΡΑΤΗ
 
Αντιπροσωπεία του ΔΣ του ΣΕΑ επισκέφθηκε στις 31-5-2018, τον Υφυπουργό Πολιτισμού κ. Κ. Στρατή. Βάσει των θεμάτων που είχαν ήδη κατατεθεί από την πλευρά μας στο γραφείο του συζητήσαμε για τα παρακάτω:
1. Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης
Ενημερωθήκαμε ότι τη διοργάνωση των εκδηλώσεων στο πλαίσιο του θεσμού της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας έχει αναλάβει δημοτική επιχείρηση του Δήμου Ελευσίνας. Πρόκειται για έναν θεσμό με τη δομή του Φεστιβάλ Αθηνών και ότι, όσο τουλάχιστον εξαρτάται από τον ίδιο τον υφυπουργό, δεν θα επιτραπούν παρεμβάσεις από τρίτους εξωθεσμικούς φορείς. Το ΥΠΠΟΑ συμμετέχει με το συγχρηματοδοτούμενο έργο που αφορά στο Τελεστήριο και μόνον. Συζητήθηκαν επίσης, βάσει δημοσιευμάτων, οι ανεπιτυχείς προσπάθειες εμπλοκής του Διαζώματος στη διοργάνωση. Με την ευκαιρία αυτή συζητήθηκε γενικότερα ο ρόλος του Σωματείου, το πλεονέκτημά του να ενεργεί εκτός δημόσιου λογιστικού, η διαχειριστική ευχέρειά του να αναθέτει μελέτες χωρίς περιορισμούς στο κόστος, έναντι της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας που περιορίζεται σε αναθέσεις μελετών έως του ποσού των 15.000, με αποτέλεσμα το Σωματείο να δρα ανταγωνιστικά προς την Υπηρεσία, και με άνισους όρους, λόγω και της γενικότερης οικονομικής κρίσης. Αυτά αποτελούν και το συγκριτικό πλεονέκτημα του Σωματείου, που τελικά δρα ανταγωνιστικά προς το Δημόσιο, με άνισους όρους. Υπήρξε ταύτιση απόψεων στο ότι τελικά, με την ανάθεση, εκπόνηση και δωρεά μελετών για έργα που επιλέγει το ίδιο το Σωματείο, και εξυπηρετούν τους σκοπούς του καταστατικού του, καταλήγει να χαράζει αυτό, αντί του Υπουργείου, την πολιτική και τις προτεραιότητες για την Πολιτιστική Κληρονομιά. Κοινή επίσης αντίληψη αποτελεί η ανάγκη δημιουργίας από το Υπουργείο ενός ενιαίου διαχειριστικού σχεδίου για τον Πολιτισμό, το οποίο θα μπορεί να υλοποιείται από τους πόρους του Υπουργείου και επικουρικά με χορηγίες, τις οποίες θα κατευθύνει στοχευμένα το ίδιο το Υπουργείο, σύμφωνα με τις προτεραιότητες που θέτει.
 2. Προβλήματα στη λειτουργία των Υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ
 Με την ευκαιρία του παραπάνω ζητήματος συζητήθηκαν τα σοβαρά ζητήματα υποστελέχωσης, στέγασης και εξοπλισμού που αντιμετωπίζει η νεοσύστατη Εφορεία Δυτικής Αττικής. Ο κ. Υφυπουργός παραδέχτηκε ότι υπάρχει ακόμη ζήτημα στέγασης των Υπηρεσιών της, ενώ έχει δρομολογηθεί η προμήθεια του απαραίτητου εξοπλισμού. Η συζήτηση διευρύνθηκε και κινήθηκε στα ακίνητα του ΤΑΠΑ και του Ελληνικού Δημοσίου που είναι δεσμευμένα από το ΤΑΙΠΕΔ. Συζητήθηκαν οι δυσκολίες που αντιμετωπίζονται ακόμη και σε επισκευές ιστορικών κτηρίων, όπως το κτήριο του τμήματος  Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων και Επικοινωνίας (ΤΕΠΕ) της Διεύθυνσης Αρχαιολογικών Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του ΥΠ.ΠΟ.Α., στην οδό Πρυτανείου 9, που χρειάζεται άμεσα επισκευές, καθώς δεν αποτελεί πλέον ιδιοκτησία του ΥΠΠΟΑ Με την ευκαιρία της πρόσφατης διάρρηξης των γραφείων της Διεύθυνσης Μουσείων στην οδό Θεμιστοκλέους 5, τα οποία, όπως και άλλα κτήρια, ενοικιάζει το Υπουργείο, συζητήθηκε η ανάγκη μεταστέγασης της σε ασφαλέστερο ακίνητα ιδιοκτησίας του Δημοσίου.
Εν κατακλείδι, ζητήθηκε να υπάρξουν ενέργειες από την πλευρά των αρμοδιοτήτων του, ώστε να δοθεί τέλος στην παραχώρηση των ακινήτων στο ΤΑΙΠΕΔ, προκειμένου τα κτήρια να αποδοθούν για τη στέγαση των Εφορειών, την οργάνωση αποθηκών αρχαιοτήτων, τη δημιουργία ξενώνων για τις Εφορείες με εκτεταμένη χωρική αρμοδιότητα και φυσικά για τη στέγαση εξωστρεφών πολιτιστικών χρήσεων.
3.  Ενημέρωση σχετικά με τις εξελίξεις στο Ταμείο Αλληλοβοηθείας
Μας ενημέρωσε για την πρόθεση του ΥΠΠΟΑ να διενεργηθεί ειδικός διαχειριστικός έλεγχος στο Ταμείο Αλληλοβοηθείας, που ικανοποιεί το κοινό περί δικαίου αίσθημα και την απαίτηση για διαφάνεια. Οι υπηρεσίες που παρέχει το Ταμείο στους υπαλλήλους, μεταξύ άλλων ο παιδικός σταθμός και οι κατασκηνώσεις, θα παρέχονται από το ίδιο το Υπουργείο. Γίνονται επίσης ενέργειες προκειμένου να θεσμοθετηθεί επίδομα παιδικού σταθμού για τους όλους τους υπαλλήλους που έχουν παιδιά προσχολικής ηλικίας και για οποιονδήποτε λόγο δεν απολαμβάνουν το ευεργέτημα του Σταθμού. Όλα τα παραπάνω θα θεσμοθετηθούν με τον νέο οργανόγραμμα του ΤΑΠ.
4. Ενημέρωση σχετικά με τον νέο Οργανισμό του ΤΑΠΑ
Ο Υφυπουργός Τόνισε ότι το ΤΑΠ θα παραμείνει ΝΠΔΔ, και ότι δεν υπάρχει καμία πρόθεση ιδιωτικοποίησης. Το νέο οργανόγραμμα που προετοιμάζεται με τους νέους σκοπούς του Ταμείου θα είναι πολύ ευρύτερο σε σχέση με αυτό που είχε διαρρεύσει σε παλαιότερο χρόνο. Το Ταμείο θα διοικείται από Διοικητικό Συμβούλιο, ενώ την παραγόμενη πολιτική θα αναλάβει να υλοποιήσει Γενικός Διευθυντής που θα συντονίζει έξι τουλάχιστον Διευθύνσεις με επιμέρους τμήματα. Ιδιαίτερα ανεπτυγμένη θα είναι η Δ/νση Οικονομικών, ενώ θα υπάρχει ιδιαίτερη μέριμνα και για το εμπορικό κομμάτι του οργανισμού. Σ’ αυτές τις δομές θα κατανεμηθούν οι αρμοδιότητες του ΤΑΠ, που όμως θα ανακοινωθούν τον Ιούλιο.
Για την εκτέλεση έργων εξετάζεται η λύση της σύναψης προγραμματικών συμβάσεων μεταξύ ΥΠΠΟΑ και ΤΑΠ, με αυστηρά διακριτούς εκτελεστικό και χρηματοδοτικό ρόλο αντίστοιχα.
Σχετικά με την παραγωγή των αναμνηστικών ειδών και των οδηγών που διαθέτουν τα πωλητήρια του ΤΑΠΑ, η θέση του Υφυπουργού δικαίωσε απόλυτα την εκπεφρασμένη άποψη του ΣΕΑ, που υποστηρίζει την ανάγκη παραγωγής και διάθεσης ειδικά σχεδιασμένων προϊόντων αποκλειστικής διάθεσης και όχι ειδών παρακαταθήκης, που συναντά κανείς σε όλα τα κοινά εμπορικά καταστήματα που περιβάλλουν τους αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία και μνημεία.  Για τις εκδόσεις οδηγών και ενημερωτικών εντύπων θα δημιουργηθεί ένα ευέλικτο σχήμα για την επικαιροποίηση και την ταχεία έκδοση.
 Παράλληλα θα ενεργοποιηθούν οι ηλεκτρονικές πωλήσεις (e-commerce), ενώ οι αποστολές στο εσωτερικό και το εξωτερικό μέσω εταιρειών μεταφοράς θα διευκολυνθούν και θα αυξηθούν, ιδίως για την μεταφορά μεγάλων αντικειμένων. Ωστόσο, για τις επιστημονικές εκδόσεις διατυπώθηκε η άποψη ότι εφόσον θα δίνονται γενναία τα απαραίτητα κονδύλια από το ΤΑΠΑ στο ΥΠΠΟ, θα είναι καλύτερο το επιστημονικό τμήμα να υπάγεται στο Υπουργείο.
Συζητήθηκε επίσης το θέμα του ηλεκτρονικού εισιτηρίου, το οποίο θα ισχύσει φέτος πειραματικά σε εμβληματικούς χώρους από τα τέλη Ιουνίου – αρχές Ιουλίου, διαδικασία που -κατά την γνώμη του- προχώρησε με τους ταχύτερους δυνατούς ρυθμούς.
Όσον αφορά στη διαχείριση κτηρίων, όπως τα αναψυκτήρια που έως σήμερα εκμισθώνονται μόνον, εξετάζονται διάφορες λύσεις για την επίλυση νομικών θεμάτων μίσθωσης/διάθεσής τους, μεταξύ άλλων και συμπράξεις στο πλαίσιο Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων (Κοιν.Σ.Επ.) για τα μη κερδοφόρα αναψυκτήρια ή δημιουργίας θυγατρικού φορέα με τη σύμπραξη ΤΑΠ και ιδιωτών, στις οποίες το ΤΑΠ θα διατηρεί ακέραιο δικαίωμα στη διαχείριση. Τόσο για τα πωλητήρια όσο και για τα αναψυκτήρια προωθούνται βραχυπρόθεσμες λύσεις (απ’ ευθείας αναθέσεις – βραχυχρόνιες μισθώσεις) για την τρέχουσα περίοδο.
 
. Όσον αφορά τις χρηματοδοτήσεις του ΤΑΠ προς το ΥΠΠΟΑ, ειπώθηκε ότι τα έσοδα θα κατανέμονται στις Υπηρεσίες του εγκαίρως, από την αρχή του χρόνου, ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της χαμηλής απορρόφησης κονδυλίων. Στόχευση του σχεδιασμού του νέου οργανογράμματος κατά τον Υφυπουργό, είναι η δημιουργία ενός φορέα που θα ανατροφοδοτεί το ΥΠΠΟΑ με έσοδα, ώστε να εκτελεί έργα με αυτεπιστασία Για την εκτέλεση έργων εξετάζεται και η λύση της σύναψης προγραμματικών συμβάσεων μεταξύ ΥΠΠΟΑ και ΤΑΠ, με αυστηρά διακριτούς εκτελεστικό και χρηματοδοτικό ρόλο αντίστοιχα. Tο ποσοστό των εσόδων του ΤΑΠΑ που αποδίδεται στο ΥΠΠΟΑ (40%) θα μπορούσε να αυξηθεί αλλά και πάλι θα υπάρχει ένα τεράστιο αποθεματικό, με το οποίο θα ήταν δυνατή η χρηματοδότηση μεγάλων έργων του ΥΠΠΟΑ (πέραν αυτών που εκτελεί η Τεχνική Υπηρεσία του ΤΑΠ στους χώρους). Το σχέδιο του νέου οργανισμού δεν δόθηκε στο ΔΣ, αλλά ο κ. Υφυπουργός δεσμεύτηκε ότι όλα τα σχετικά ζητήματα θα τεθούν σε δημόσια διαβούλευση και θα συζητηθούν στο πλαίσιο γόνιμου, δημοκρατικού διαλόγου, τον οποίο το ΔΣ του ΣΕΑ θα επιδιώξει και στον οποίο σκοπεύει να μετέχει ενεργά. Σε αυτό το πλαίσιο θα επιδιώξουμε να παρακολουθούμε επίσης τις αλλαγές στις διαδικασίες παραχώρησης των μνημείων και των αρχαιολογικών χώρων για εκδηλώσεις, οι οποίες έχουν προαναγγελθεί.
Για τις απαλλοτριώσεις υπήρξε δέσμευση ότι θα προχωρήσουν άμεσα με σειρά προτεραιότητας, εφόσον τώρα υπάρχουν χρήματα για τις περιπτώσεις που υπάρχει ήδη γνωμοδότηση του ΚΑΣ και 2η δικαστική απόφαση. Από την πλευρά μας τονίστηκε η αναγκαιότητα τακτοποίησης παλαιών υποθέσεων ιδιωτών, οι οποίοι αδικούνται ή μετά από πολυετή στέρηση χρήσης έχουν κατ’ ουσίαν αποζημιωθεί για την περιουσία τους. Θα εξεταστεί επίσης η δυνατότητα αποζημίωσης ή χορήγησης βεβαιώσεων σε ιδιώτες για απαλλαγή από τους φόρους που αναλογούν στα δεσμευμένα τμήματα των ιδιοκτησιών τους.
5. Αύξηση των εκτός έδρας ημερών. Κάλυψη εξόδων μετάβασης και διαμονής  για συμμετοχή  σε συνέδρια.
Ο Υφυπουργός κατανοεί το μείζον ζήτημα πρόβλημα των ελάχιστων ημερών (60) για τις εκτός έδρας μετακινήσεις, που περιορίζει σημαντικά την επιχειρησιακή ικανότητα των Εφορειών στην προστασία και την εκτέλεση έργων και ανέφερε τις ενέργειες που έχει αναλάβει για τη αύξηση των ημερών ιδίως για τις νησιωτικές εφορείες σε 100, πέραν των συγχρηματοδοτούμενων έργων.  Ετέθη επίσης το αίτημα για την κάλυψη των εξόδων μετάβασης και διαμονής για συμμετοχή σε συνέδρια, όπως συνέβαινε παλαιότερα στο Υπουργείο.
Καταλήγοντας τονίσαμε ότι ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων ενεργώντας πάντοτε στο πλαίσιο των παγίων θέσεών του για την προστασία και ανάδειξη της Πολιτιστικής Κληρονομιάς καθώς και της διασφάλισης των καλώς νοούμενων συμφερόντων των μελών του θα σταθεί κατά περίπτωση αυστηρός κριτής και πολύτιμος αρωγός.
                                                   
          Για το Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΕΑ
                         
                 Η Πρόεδρος                                                Ο Γενικός Γραμματέας 
             
                     Σταματία Μαρκέτου                                         Θεμιστοκλής Βάκουλης