Αρ. πρωτ. 11
Αθήνα, 9-2-2018
Tην περασμένη Δευτέρα, 1-2-2018, πραγματοποιήθηκε συνάντηση αντιπροσωπείας του Δ.Σ. του ΣΕΑ. Στη συνάντηση παρέστησαν τα μέλη ΔΣ του ΤΑΠΑ, κ. Ελένη Ανδρίκου και Ευάγγελος. Πολίτης, ο οποίος παράλληλα είναι και Διευθυντής του Γραφείου της Υπουργού ΥΠΠΟΑ. Η Πρόεδρος τόνισε ότι για όσο διάστημα διαρκεί η επεξεργασία του νέου Οργανισμού δεν θα μπορούσε να μην προχωρήσει σε αλλαγές που θα είχαν ως στόχο την αύξηση των εσόδων υπέρ του Δημοσίου.
Η Πρόεδρος μάς ενημέρωσε για τις ακολουθούμενες διαδικασίες προκειμένου να εκκινήσει η πιλοτική εφαρμογή του ηλεκτρονικού εισιτηρίου σε αρχαιολογικούς χώρους της Αθήνας, της Κρήτης καθώς και της Αρχαίας Μεσσήνης με χορηγία από το Κοινωφελές Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» και την Εθνική Τράπεζα. Εξήγησε όλες τις τεχνικές και λογιστικές λεπτομέρειες των δύο διακριτών εφαρμογών, ηλεκτρονικού εισιτηρίου και εμπορικού τομέα (e-shop και πωλητήρια). Μάλιστα, ανέφερε ότι για το δεύτερο πρόκειται να χρησιμοποιηθεί εξοπλισμός που ήδη έχει προμηθευθεί το ΤΑΠΑ με το προηγούμενο ΕΣΠΑ παράλληλα με την επέκταση της υφιστάμενης εφαρμογής Museum Shop. Τα παραπάνω παρουσιάστηκαν πειστικά και είναι προφανές ότι η Πρόεδρος κατέχει την σχετική τεχνογνωσία. Η παρακολούθηση της υλοποίησης θα γίνει από Επιτροπή αποτελούμενη από στελέχη των χορηγών και δύο μέλη του ΤΑΠΑ, αλλά και με ενδιάμεσο φορέα, την Εταιρεία Μεσσηνιακών Αρχαιολογικών Σπουδών, η οποία και θα διαχειριστεί τα οικονομικά της χορηγίας.
Ωστόσο, θα πρέπει να θυμίσουμε ότι η δική μας ένσταση -που παραμένει ενεργή- δεν εστιάστηκε ποτέ στις τεχνικές λεπτομέρειες, τις οποίες μόνον ειδικοί μπορούν σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν. Η ένστασή μας εδράστηκε στη νέα φιλοσοφία που ακολουθείται από το Υπουργείο τα τελευταία χρόνια με τη μεθοδευμένη παράκαμψη των Υπηρεσιών του Πολιτισμού, την αποφυγή εκσυγχρονισμού τους, την παραχώρηση των αρμοδιοτήτων τους σε εξωθεσμικούς φορείς και τελικά -φοβόμαστε- την κατάργησή τους.
Από την πλευρά μας τονίστηκε ότι εάν δεν προηγηθεί ο νέος Οργανισμός για το ΤΑΠΑ τότε το Ταμείο δεν θα μπορέσει να ασκήσει τον θεσμικά κατοχυρωμένο ρόλο του φορέα είσπραξης, ελέγχου και διαχείρισης των εσόδων του Πολιτισμού. Η μη σύνταξη νέου Οργανισμού βαρύνει αποκλειστικά τις πολιτικές ηγεσίες. Η πρωτοβουλία που αναλήφθηκε ήδη από το 2016 «κόλλησε» στα συρτάρια της Μπουμπουλίνας χωρίς καν να αναδιατυπωθεί έστω και σύμφωνα με την πολιτική άποψη των εκάστοτε υπουργών. Η πρωτοφανής αυτή απραξία για το ΤΑΠΑ και τη σύνταξη του νέου Οργανισμού αποδείχθηκε ακόμη μεγαλύτερη, όταν ο διορισμός προέδρου για το νέο Δ.Σ. καθυστέρησε για 3,5 περίπου μήνες. Ένας νέος σύγχρονος Οργανισμός, που θα αντικαθιστούσε το απαρχαιωμένο νομοθέτημα λειτουργίας του 1977, όφειλε να περιγράφει τις αρμοδιότητες, τις διαδικασίες, το καθηκοντολόγιο υπηρεσιών και υπαλλήλων για να λειτουργήσει το ΤΑΠΑ της επόμενης ημέρας. Χωρίς αυτόν δεν μπορεί να γίνει η απαραίτητη στελέχωση με εξειδικευμένο προσωπικό που θα λειτουργήσει τις εφαρμογές, θα ασκήσει έγκυρο έλεγχο και τελικά θα υποστηρίξει τη διαχείριση και αξιοποίηση των εσόδων από κοινού με το ΥΠΠΟΑ. Ζητήσαμε επίμονα να μας δοθεί αντίγραφο της τελευταίας εκδοχής του προκειμένου να συμμετάσχουμε στον διάλογο. Η Πρόεδρος δεσμεύτηκε να το κάνει μετά από τις διαβουλεύσεις με την πολιτική ηγεσία.
Ο ΣΕΑ δεν είναι αντίθετος επί της αρχής με την έννοια της χορηγίας, ιδιαίτερα στις δύσκολες δημοσιονομικά εποχές που διάγουμε. Ωστόσο, διακρίνει αυτές που έρχονται για να υποστηρίξουν το έργο της Α.Υ. από αυτές που έρχονται να την υποκαταστήσουν αφαιρώντας φυσικό αντικείμενο. Βεβαίως οι αναλογίες μάς βάζουν στον πειρασμό να θυμηθούμε από το πρόσφατο παρελθόν την επιτροπή εκπόνησης πιλοτικού σχεδίου αναβάθμισης και διαχείρισης των αρχαιολογικών χώρων του Κεραμεικού και της Βραυρώνας, στο πλαίσιο της συνεργασίας του ΥΠ.ΠΟ.Α. με το Κοινωφελές Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος».
Σχετικά με την αναφορά μας στις δηλώσεις του φίλα προσκείμενου προς την πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ Προέδρου του Διαζώματος, κ. Στ. Μπένου, ο οποίος πρότεινε ένα νέο τρόπο διανομής των εσόδων στους χώρους, στο ΤΑΠΑ και σε φορείς διαχείρισης (!) σε τρία ίσα μερίδια, η Πρόεδρος διαβεβαίωσε ότι δεν υπάρχει καμία προοπτική μείωσης των εσόδων του ΤΑΠΑ από τυχόν παραχωρήσεις ποσοστών από τα κέρδη των εισιτηρίων ή άλλων εισπράξεων σε τρίτους. Τόνισε μάλιστα, ότι το Ταμείο είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου και δεν έχει ανάγκη από θυγατρικές εταιρείες, τις οποίες μάλιστα μάς διαβεβαίωσε ότι δεν θα επιτρέψει. Ελπίζουμε να μην έχει εκκινήσει ανάλογος υπόγειος διάλογος για την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου της Α.Υ. και του ΤΑΠΑ.
Συνομολογήθηκε η επιτακτική ανάγκη επέκτασης του ηλεκτρονικού εισιτηρίου για όλους τους αρχαιολογικούς χώρους και Μουσεία, το άνοιγμα των πωλητηρίων και των αναψυκτηρίων του ΤΑΠΑ που είναι κλειστά, με τρόπο αμοιβαία επωφελή για τα έσοδα του δημοσίου και την ποιότητα παρεχόμενων υπηρεσιών, ώστε οι αρχαιολογικοί χώροι και τα μουσεία να μη παρουσιάζουν εικόνα ερήμωσης και εγκατάλειψης. Επίσης, τέθηκε το ζήτημα της έκδοσης επαρκών αρχαιολογικών οδηγών και της προώθησης των επιστημονικών δημοσιεύσεων.
Τονίσαμε το θέμα της επάρκειας αναμνηστικών ειδών στα ράφια των πωλητηρίων, τα οποία κατά τη μεγαλύτερη διάρκεια του έτους παραμένουν άδεια. Ανάμεσα στους στόχους του νέου Δ.Σ. είναι η προμήθεια πωλητέων εμπνευσμένων από την αρχαία τέχνη, ύστερα από δημόσια πρόσκληση ενδιαφέροντος προς εξωτερικούς καλλιτέχνες και χειροτέχνες και η διάθεσή τους με τη μέθοδο της παρακαταθήκης, χωρίς όμως αποκλειστικότητα, ώστε να μπορούν να επιστρέφονται στους δημιουργούς τους, εάν δεν αποδειχθούν ευπώλητα. Παράλληλα, προβλέπεται να πραγματοποιηθεί απογραφή των αποθηκών του ΤΑΠΑ στου Ρέντη για να προσδιοριστεί το απόθεμα. Για τη διάθεση των προϊόντων στους χώρους και τα μουσεία θα προσλαμβάνονται υπάλληλοι από το ΤΑΠΑ. Η πρακτική αυτή η Πρόεδρος θεωρεί ότι δεν μπορεί να επεκταθεί και στα εκδοτήρια εισιτηρίων, όπου θα συνεχίσουν να απασχολούνται υπάλληλοι των Εφορειών.
Σχετικά με το θέμα της μίσθωσης των αναψυκτηρίων, η Πρόεδρος ομολόγησε ότι παρουσιάζει μεγάλες δυσκολίες και η προκήρυξη για τη μίσθωση πρέπει να συνταχθεί από κάποιον ειδικό στις δημόσιες συμβάσεις. Ο κ. Πολίτης μάλιστα πρότεινε και τη λύση της απευθείας ανάθεσης στην περίπτωση που ένας διαγωνισμός αποδειχθεί άγονος για τρείς συνεχείς φορές.
Παράλληλα δεσμεύτηκε ότι θα προωθήσει και το ζήτημα των αποζημιώσεων για απαλλοτριώσεις, το οποίο εκκρεμεί για χρόνια ταλαιπωρώντας τους πολίτες και εκθέτοντας τις Υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ. Για το άλλο μεγάλο ζήτημα των δημοσιευμάτων υποσχέθηκε επίσης ότι θα προχωρήσει με ταχύτερους ρυθμούς, ενώ μας διαβεβαίωσε ότι έχει δρομολογήσει και τη χορήγηση των εκτός έδρας από τις επιδημίες των συναδέλφων που εκκρεμεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Τα μέλη του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων ποτέ δεν αρνήθηκαν να συνδράμουν, μέσα από τις Υπηρεσίες τους, όταν τους ζητήθηκε να παράσχουν τις καλές τους υπηρεσίες. Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων θα συνεχίσει να παρακολουθεί τις πρωτοβουλίες της πολιτικής ηγεσίας για το ΤΑΠΑ και τη δράση του Δ.Σ. και θα συνεχίσει να παρεμβαίνει εκφράζοντας -ελπίζουμε συντεταγμένα- την άποψή του για τα δημόσια έσοδα, τον έλεγχο και τη διαχείρισή τους έχοντας ως πρόταγμα τη διαφύλαξη του δημόσιου χαρακτήρα της Πολιτιστικής Κληρονομιάς ως κοινωνικού αγαθού.
H Πρόεδρος Ο Γραμματέας
Σταματία Μαρκέτου Θεμιστοκλής Βάκουλης