ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΩΝ
Ερμού 136, 10553 Αθήνα. Τηλ-Fax.: 2103252214, E-mail:archaeol@otenet.gr, www.sea.org.gr
 
 
Αθήνα,  2/4/2024
Αρ. Πρωτ.: 100
 
Προς: Τα μέλη του ΣΕΑ
 
 
Ενημερωτικό σημείωμα για την συζήτηση της άρσης παραχώρησης του κτιρίου της Ερμού 134-136 στο Ε΄ Τμήμα του ΣτΕ
 
Συναδέλφισσες-οι

Την Τετάρτη 20/3/2024 συζητήθηκε στην πενταμελή σύνθεση του Ε’ Τμήματος του ΣτΕ, με εισηγητή τον κ. Χ. Παπανικολάου, η αίτηση ακύρωσης του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων  κατά της Υπουργικής Απόφασης 388268/11-8-2023 (στο εξής ΥΑ), σύμφωνα με την οποία ανακλήθηκαν οι προηγούμενες Υπουργικές Αποφάσεις (1982 και 1996) για την παραχώρηση της ιστορικής έδρας του Συλλόγου μας, το ακίνητο της Ερμού 134-136.

Το ελληνικό Δημόσιο, διά των απόψεων που απέστειλε εκπρόθεσμα στο ΣτΕ (στο εξής: «απόψεις ΥΠΠΟ») με το 87704/12-3-2024 έγγραφο του ΓΔΟΥ κ. Β. Συμεωνίδη (όφειλε να αποστείλει απόψεις 30 μέρες πριν από την συζήτηση της υπόθεσης) και διά της εκπροσώπου του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους κ. Ε. Γκαράνη (η οποία τελεί σε απόσπαση στο ιδιαίτερο γραφείο της Υπουργού Πολιτισμού), έχει ήδη αναγκαστεί να απόσχει από τα ψεύδη που διατυπώνονταν στην προσβαλλόμενη ΥΑ, όπως:

-Τον ισχυρισμό ότι ο Σύλλογος αποτελεί «μη συνδικαλιστικό σωματείο», όπως αναγράφεται στην ΥΑ, όπου ο μοναδικός εργοδότης των μελών του ΣΕΑ, το Υπουργείο Πολιτισμού, προσποιήθηκε ότι δεν γνωρίζει πως ο ΣΕΑ είναι ιστορικό σωματείο αρχαιολόγων εργαζόμενων στην Αρχαιολογική Υπηρεσία από το 1959, ότι πραγματοποιεί απεργίες με βάση τις διατάξεις του Ν. 1264 (συνδικαλιστικός νόμος), ότι επί σειρά ετών το ΥΠΠΟ δίνει συνδικαλιστικές άδειες στα μέλη του λ.χ. για συμμετοχή σε συνελεύσεις, με βάση τις διατάξεις του Ν. 1264 και τα καταστατικά του Συλλόγου με τις αλλαγές που επήλθαν το 1980 και το 2007. Εντύπωση προκαλεί, επίσης, ότι το ίδιο Υπουργείο που παρείχε διευκόλυνση στα μέλη του ΣΕΑ για να μετάσχουν στην συνέλευση που οδήγησε στις καταστατικές αλλαγές του 2007, πληροφορεί το Ανώτατο Δικαστήριο ότι τις τροποποιήσεις του Καταστατικού του ΣΕΑ «το ΥΠΠΟ τις πληροφορείται για πρώτη φορά εξ αφορμής της ένδικης υπόθεσης» (απόψεις ΥΠΠΟ).

-Την καινοφανή «κατηγορία» ότι οι εκδηλώσεις στο κτήριο του ΣΕΑ υπάγονται στο άρθρο 46 του Ν. 4858 και οφείλουν να αδειοδοτούνται από το ΥΠΠΟ και να πληρώνουν τέλη στον ΟΔΑΠ, διαδικασία που δήθεν δεν ακολουθήσαμε και εξ αυτού του λόγου το ΥΠΠΟ «αναγκάστηκε» να άρει την παραχώρηση. Τελικά το ΥΠΠΟ αναγκάστηκε να ανακρούσει πρύμνα και σε αυτό το επιχείρημα, καθώς όπως όλοι και όλες γνωρίζουμε το άρθρο 46 καταλαμβάνει την προσωρινή παραχώρηση οργανωμένων αρχαιολογικών χώρων και μνημείων και όχι τα κτίρια του ΥΠΠΟ που έχουν παραχωρηθεί σε φορείς με την διαδικασία του Ν. 2557, άρθρο 7 παρ.9. (Το αιτιολογικό της προσβαλλόμενης ΥΑ αναγράφει επί λέξει: «εντός του μνημείου και εντός του αρχαιολογικού χώρου της πόλης των Αθηνών, εκδήλωση ανοιχτή προς το κοινό, χωρίς άδεια του Υπουργείου Πολιτισμού και χωρίς την καταβολή τελών υπέρ του Οργανισμού Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων, κατά παράβαση του ν. 4858/2021, άρθρο 46». Οι απόψεις ΥΠΠΟ αναγράφουν «όπως ήδη αναφέρθηκε, οι αποφάσεις παραχώρησης δεν εκδόθηκαν για παραβίαση εκ μέρους του ΣΕΑ, των υποχρεώσεων του εν λόγω άρθρου»).

-Τον ισχυρισμό ότι δήθεν η εκδήλωση για το έγκλημα της Πύλου στις 18/7/23 είχε αντίτιμο εισόδου, το οποίο εισέπρατταν οι διοργανωτές ή/και ο ΣΕΑ, ενώ η αφίσα της εκδήλωσης, την οποία το ίδιο το ΥΠΠΟ έχει προσκομίσει στο ΣτΕ αναγράφει με κεφαλαία γράμματα «ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ».

-Ότι παραβιάστηκαν οι «όροι της παραχώρησης», ενώ οι Υπουργικές Αποφάσεις παραχώρησης της Μ. Μερκούρη (1982) και του Σ. Μπένου (1996) δεν αναγράφουν κανέναν όρο παραχώρησης. Από το 1996 και εξής, οποιοσδήποτε Υπουργός θα μπορούσε, αν ήθελε, να έχει βγάλει νέες Υπουργικές Αποφάσεις παραχώρησης με όρους χρήσης. Κάτι τέτοιο δεν συνέβη ούτε στο παρελθόν, ούτε από το 2019 και εξής. Όχι μόνο δεν απέστειλαν οι αρμόδιες υπηρεσίες κάποιο έγγραφο στον Σύλλογο, αλλά επιπλέον, επί μακρόν (βλ. συνημμένο) οι ίδιες οι υπηρεσίες και οι εποπτευόμενοι φορείς του ΥΠΠΟ, αλλά και άλλοι δημόσιοι φορείς, πραγματοποιούσαν εκδηλώσεις, εκθέσεις και δρώμενα στο κτίριο του ΣΕΑ.

Το Υπουργείο Πολιτισμού συνεχίζει, όμως, να ισχυρίζεται ψευδώς:

-Ότι δεν γνώριζε ότι στο κτήριο πραγματοποιούνταν εκδηλώσεις! Ισχυρίζεται μάλιστα  ότι δεν γνώριζε ούτε καν τη λειτουργία του ξενώνα. Το Υπουργείο Πολιτισμού δεν έκανε καν τον κόπο να ανατρέξει στον φάκελο του ακινήτου, που φυλάσσεται στην αρμόδια Διεύθυνση, για να «θυμηθεί» ότι το ίδιο το ΥΠΠΟ παρήγγειλε και ενέκρινε τις μελέτες και την εκτέλεση του έργου «Αποκατάσταση κτιρίου Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων» για τη δημιουργία γραφείων, ξενώνα και χώρων για εκθέσεις και εκδηλώσεις. Η επιλεκτική αμνησία της Διοίκησης είναι ανάξια οποιουδήποτε σχολιασμού…

-Ότι οι εκδηλώσεις αυτές μπορεί να κάνουν κακό στην χρήση του κτηρίου-μνημείου («προστασία ακίνητου μνημείου»): Την ίδια ώρα που το ΥΠΠΟ δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ από το 2019 που το ειδοποιήσαμε εγγράφως για το θέμα της πτώσης του γείσου εξαιτίας έκτακτου καιρικού φαινομένου (όλη η σχετική αλληλογραφία, που το αποδεικνύει, έχει κατατεθεί στο ΣτΕ) και την ανάγκη να επισκευαστεί. Αντιθέτως ακόμη και τη σκαλωσιά του κτηρίου -η οποία ακόμη και σήμερα προστατεύει τους περαστικούς- την πλήρωσε ο ΣΕΑ με τα πενιχρά οικονομικά του. Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων προσκόμισε στο ΣτΕ έκθεση μηχανικού για την κατάσταση του κτιρίου, που αποδεικνύει -αυτό που όλοι και όλες που έχουμε επισκεφτεί το κτίριο γνωρίζουμε- την πολύ καλή κατάσταση διατήρησής του, εκτός των εξωτερικών φθορών (γείσο) και της υγρασίας, που δεν σχετίζονται με την χρήση του κτιρίου. Το Υπουργείο Πολιτισμού, αντίθετα, ενώ από τον Νοέμβρη 2023 έχει τα κλειδιά του κτιρίου, δεν κατάφερε να προσκομίσει έκθεση μηχανικού που να αποδεικνύει τους ισχυρισμούς περί δήθεν «ανάγκης άμεσης εκκένωσης του κτιρίου για λόγους προστασίας», επιχείρημα που το ΥΠΠΟ χρησιμοποίησε, αναπόδεικτα, κατά την αίτηση αναστολής.

-Ότι ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων «στεγάστηκε» στο ακίνητο της Πανός 19: Το ακίνητο της Πανός 19 παραχωρήθηκε στον ΣΕΑ αποκλειστικά και μόνο εν όψει της συζήτησης αίτησης αναστολής στο ΣτΕ, αποκλειστικά και μόνο ως αποθηκευτικός χώρος για την βιβλιοθήκη και το αρχείο του Συλλόγου. Άλλωστε και η σχετική απόφαση του ΥΠΠΟ το αναφέρει ρητά, ότι δεν έχει παραχωρηθεί για χρήση, αλλά για αποθήκευση και μάλιστα προσωρινή. Το κτήριο δεν έχει καν ρεύμα και Ίντερνετ και η επιφάνειά του (105 τμ) δεν επαρκεί ούτε για τον κινητό εξοπλισμό του ΣΕΑ, ο οποίος παρέμεινε στην ιστορική του έδρα στην Ερμού 136, όπως καλά γνωρίζει το ΥΠΠΟ, αφού υπέγραψε σχετικό πρωτόκολλο παράδοσης-παραλαβής. Η γραμματειακή λειτουργία του ΣΕΑ φιλοξενείται προσωρινά στα νέα στα γραφεία του Ενιαίου Συλλόγου Αττικής, Στερεάς και Νήσων, στον οποίο εκφράζουμε θερμές ευχαριστίες. Οι εξωστρεφείς δραστηριότητές μας (κύκλοι διαλέξεων κ.α.) φιλοξενούνται  από τον Οργανισμό Πολιτισμού-Αθλητισμού του Δήμου Αθηναίων, τον οποίο επίσης ευχαριστούμε θερμά.

-Ότι το κτήριο επινοικιαζόταν και ο ΣΕΑ έβγαζε χρήματα από αυτό (συγκεκριμένα το ΥΠΠΟ ισχυρίζεται ενώπιον του ανώτατου δικαστηρίου ότι ο ΣΕΑ προέβαινε σε «μίσθωση του δημοσίου ακινήτου»): Όπως εγκαίρως είχαμε ενημερώσει τα μέλη του ΣΕΑ, η Εθνική Αρχή Διαφάνειας, κατόπιν ανώνυμης καταγγελίας του Αυγούστου 2023, διεξήγαγε έλεγχο στα οικονομικά του Συλλόγου της τελευταίας πενταετίας. Η με αρ. ΣΕ179/23 έκθεση της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας (ΕΑΔ) κατέληξε ότι τα οικονομικά του Συλλόγου είναι απολύτως σύννομα και διαφανή. Παρότι η έκθεση κοινοποιείται στο ΥΠΠΟ, το ΥΠΠΟ επέλεξε να παραπληροφορεί το Ανώτατο Δικαστήριο, χρησιμοποιώντας χαρακτηρισμούς που συκοφαντούν τον Σύλλογο και τις διοικήσεις του.

-Ότι αίρει την παραχώρηση για λόγους «δημοσίου συμφέροντος»: Στις 22/2/2024 το ΥΠΠΟ προχώρησε στην ένταξη πράξης «Σωστικές επεμβάσεις, συντήρηση και λειτουργική αποκατάσταση του προστατευόμενου κτηρίου στη συμβολή των οδών Ερμού 134-136 και Ευβούλου, φερόμενης ιδιοκτησίας ΥΠ.ΠΟ., στον Δήμο Αθηναίων» με Κωδικό ΟΠΣ 5223517 στο «ΤΠΑ ΥΠΠΟ Α.ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ 2021-2025» Αν διαβάσει κανείς αυτή την απόφαση-πρόκληση της Υπουργού  για δαπάνη 1.300.000 ευρώ από το εθνικό ΠΔΕ, χωρίς καμία μελέτη ή αδειοδότηση, την ώρα που στενάζουν οι υπηρεσίες από υποχρηματοδότηση, είναι σαφές ότι οι «μελλοντικές απαιτήσεις λειτουργίας και χρήσης του» που προορίζει η Υπουργός για το κτήριο-μνημείο κάθε άλλο παρά δημοσίου συμφέροντος μπορεί να χαρακτηριστούν.

Θυμίζουμε ότι το ίδιο ΥΠΠΟ που δεν κατάφερε να βρει επί 5 χρόνια το ποσό των 14.500 ευρώ για να αποκαταστήσει το εξωτερικό γείσο της Ερμού 136, το ίδιο Υπουργείο που δεν έχει χρήματα για τα κτίρια των Υπηρεσιών του, μέσα σε 2 μήνες και εν όψει της εκδίκασης στο ΣτΕ, δέσμευσε με προκλητικό τρόπο το ποσό των 1,3 εκ. ευρώ από εθνικούς πόρους για να «αποδείξει» πόσο «νοιάζεται» για το συγκεκριμένο κτίριο.

Τις παραπάνω αιτιάσεις και ψευδείς αναφορές του ΥΠΠΟ θα απαντήσουμε με Υπόμνημα που θα καταθέσουμε στο ΣτΕ έως τις 10 Απριλίου 2024.

Ενημερώνουμε τα μέλη του ΣΕΑ ότι, μετά και την έκθεση της ΕΑΔ, ο σύλλογος μας θα προχωρήσει με αγωγές και απαίτηση χρηματικής αποζημίωσης ενάντια σε όσα ΜΜΕ και φυσικά πρόσωπα συκοφάντησαν τον Σύλλογο και τα μέλη του,  κάνοντας λόγο για «επινοικίαση» και «οικονομικές απολαβές» του Συλλόγου ή μελών του.

Η πλήρης έκθεση της ΕΑΔ, οι συστάσεις που έκανε η Αρχή προς τον Σύλλογο για πλημμέλειες στην εφαρμογή του καταστατικού, καθώς και οι συστάσεις που έκανε η Αρχή στο ΥΠΠΟ για το τρόπο διαχείρισης της ακίνητης περιουσίας του, θα παρουσιαστούν στα μέλη στην τακτική Συνέλευση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, που θα λάβει χώρα στις 17 Μαΐου 2024 στην Αθήνα (λεπτομέρειες θα ανακοινωθούν με επόμενη ανακοίνωση).

Για μια ακόμη φορά θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά όλους/ες όσοι/ες συμπαραστάθηκαν με ποικίλους τρόπους στον αγώνα του Συλλόγου μας: τους εκατοντάδες πολίτες και φορείς που δήλωσαν την στήριξή τους στον ΣΕΑ και κατέθεσαν τις δωρεές τους για την κάλυψη των δικαστικών εξόδων, τα Δημοτικά Συμβούλια του Δήμου Αθηναίων, της Ν. Σμύρνης και Δάφνης-Υμηττού για τα ψηφίσματα υποστήριξής τους. Ιδιαίτερα ευχαριστούμε την Ομάδα Παραδοσιακού Χορού του ΣΕΑ για την δωρεά σημαντικού χρηματικού ποσού στον Σύλλογο, που χρησιμοποιήθηκε για τα δικαστικά έξοδα.