O Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων και οι εκδόσεις Άνω Τελεία σας προσκαλούν στην παρουσίαση του μυθιστορήματος:
Η αληθεστάτη πρόφασις
του αρχαιολόγου και συγγραφέα, Μαυροειδή Μαυροειδόπουλου
Για το βιβλίο και τον συγγραφέα θα μιλήσουν οι:
Κώστας Πασχαλίδης, αρχαιολόγος, πρόεδρος ΣΕΑ
Λευτέρης Αναγνωστόπουλος, συγγραφέας - σκηνοθέτης
Δευτέρα 11 Μαρτίου, ώρα 07:00 μ.μ.
Αίθουσα της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών
Γενναδίου 8 & Ακαδημίας - είσοδος από Γενναδίου
Θα ακολουθήσει κέρασμα με κυκλαδίτικα εδέσματα
Για τον συγγραφέα και το βιβλίο
Άνοιξη 431 π.Χ. – Οι Σπαρτιάτες και οι σύμμαχοί τους εισβάλλουν στην Αττική. Ο Πελοποννησιακός Πόλεμος έχει ήδη ξεσπάσει ανάμεσα σε Έλληνες που μιλούν την ίδια γλώσσα, θυσιάζουν στους ίδιους θεούς, εφαρμόζουν όμως διαφορετικό πολίτευμα. Ο Περικλής συγκεντρώνει τον πληθυσμό εντός των τειχών και αφήνει την ύπαιθρο στο έλεος των εισβολέων, υποστηρίζοντας ότι η Αθήνα είναι νησί και θα νικήσει χάρη στην ναυτική υπεροπλία της! Την ίδια ώρα, η οικογένεια του Ηφαιστόδωρου πλήττεται από τη δολοφονική μανία μιας συνωμοτικής ομάδας. Ένας δικαστής θα αναλάβει την έρευνα σε ζοφερές συνθήκες, πιστεύοντας ότι η εφαρμογή του νόμου είναι αυτό που ξεχωρίζει τους ανθρώπους από τα ζώα. Ένας επίλεκτος εκτελεστής θα παρακούσει τις διαταγές των αρχηγών του για να εκπληρώσει με κίνδυνο ζωής το προσωπικό του όνειρο. Ένας δούλος θα αναπτύξει την ιδιαίτερη θεωρία του, αναλύοντας προσεκτικά τη χρονική διαδοχή των φόνων. Και ο Ηφαιστόδωρος θα αναρωτηθεί αν επιθυμεί αληθινά να αποκαλυφθούν οι αυτουργοί ή να γνωρίσει μες στην αβεβαιότητα ξανά την ευτυχία.
Ο Μαυροειδής Μαυροειδόπουλος είναι αρχαιολόγος και υπηρετεί στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων. Η επαφή του με τη λογοτεχνία ξεκίνησε νωρίς, όταν το 1990 εκδόθηκε η ποιητική συλλογή του με τίτλο Ένα τραγούδι για κάθε θάνατο, από τις εκδόσεις Θέμα. Έκτοτε απορροφήθηκε από την Αρχαιολογία, ωστόσο ποτέ δεν λησμόνησε την πλευρά εκείνη του εαυτού του που είχε να κάνει με τα λογοτεχνικά πράγματα. Αποτέλεσμα λογοτεχνικής επανεκκίνησης, μάλιστα στον τομέα της πεζογραφίας, υπήρξε το μυθιστόρημα με τίτλο Η Αληθεστάτη Πρόφασις, το οποίο εκδόθηκε μόλις πριν από τα Χριστούγεννα του 2023 από τον εκδοτικό οίκο Άνω Τελεία.
Πρόκειται για ένα ιστορικό μυθιστόρημα με αστυνομική υπόθεση, το οποίο αποτελεί το πρώτο μέρος ενός φιλόδοξου σχεδίου για τη μεταφορά του Πελοποννησιακού Πολέμου στα μάτια του ενδιαφερόμενου αναγνώστη. Ο τίτλος προέρχεται από τον Θουκυδίδη, κύρια πηγή για τα γεγονότα του πολέμου, διατυπωμένη θέση του οποίου ήταν ότι η αληθεστάτη πρόφασις, δηλαδή η αληθινή αιτία, αφανής στα λόγια, όμως υπαρκτή και διαρκής, ήταν ο φόβος της Σπάρτης και των συμμάχων της για τη μεγάλη άνοδο της δύναμης της Αθήνας, που μετέτρεψε ουσιαστικά το Αιγαίο σε λίμνη της «ηγεμονίας» της.
Η χρονολογική έκταση του μυθιστορήματος ταυτίζεται με αυτή του λεγόμενου Αρχιδαμείου Πολέμου, δηλαδή με την πρώτη δεκαετία της μεγάλης εμφύλιας σύγκρουσης της ελληνικής αρχαιότητας, με έναρξη την εισβολή των Θηβαίων στις Πλαταιές (νωρίς την άνοιξη του 431 π.Χ.) και την επακόλουθη εφόρμηση της Πελοποννησιακής Συμμαχίας στο έδαφος της Αττικής. Ολοκληρώνεται με την Ειρήνη του Νικία το 421 π.Χ. Περιλαμβάνονται όλα τα σημαντικά γεγονότα του διαστήματος αυτού, με κυρίαρχα χαρακτηριστικά τη θηριωδία των αντιμαχόμενων πλευρών, στο πλαίσιο μιας σύγκρουσης κίνητρο για την οποία δεν ήταν άλλο από τις διαφορές δύο κόσμων, ομόγλωσσων και ομόθρησκων, ωστόσο οπαδών διαφορετικών πολιτευμάτων. Η δημοκρατία πολέμησε με την ολιγαρχία. Στο όνομά τους εκπατρίσθηκαν πληθυσμοί, έπεσαν πόλεις, αποδεκατίσθηκαν άνδρες, εξανδραποδίσθηκαν γυναικόπαιδα, σημειώθηκαν προδοσίες, ανοίχθηκαν κρυφά πύλες στον εχθρό, εξαντλήθηκαν πολιορκημένοι σωματικά και ψυχικά από την πείνα ώστε αναγκάστηκαν να καταναλώσουν τα άψυχα κουφάρια των συντρόφων τους, σφάχτηκαν εκατοντάδες άμαχοι για παραδειγματισμό. Ο πόλεμος έχασε την παραδοσιακή εποχικότητά του και έδωσε έδαφος σε νέες μεθόδους, συχνά ανορθόδοξες. Η πατροπαράδοτη, ηρωική κρίση των μαχών δια της οπλιτικής φάλαγγας ουσιαστικά εξέλιπε, όπως και τα ήθη, πιεσμένα από τις απαιτήσεις των καιρών.
Ο Μαυροειδής Μαυροειδόπουλος είναι αρχαιολόγος και υπηρετεί στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων. Η επαφή του με τη λογοτεχνία ξεκίνησε νωρίς, όταν το 1990 εκδόθηκε η ποιητική συλλογή του με τίτλο Ένα τραγούδι για κάθε θάνατο, από τις εκδόσεις Θέμα. Έκτοτε απορροφήθηκε από την Αρχαιολογία, ωστόσο ποτέ δεν λησμόνησε την πλευρά εκείνη του εαυτού του που είχε να κάνει με τα λογοτεχνικά πράγματα. Αποτέλεσμα λογοτεχνικής επανεκκίνησης, μάλιστα στον τομέα της πεζογραφίας, υπήρξε το μυθιστόρημα με τίτλο Η Αληθεστάτη Πρόφασις, το οποίο εκδόθηκε μόλις πριν από τα Χριστούγεννα του 2023 από τον εκδοτικό οίκο Άνω Τελεία.
Πρόκειται για ένα ιστορικό μυθιστόρημα με αστυνομική υπόθεση, το οποίο αποτελεί το πρώτο μέρος ενός φιλόδοξου σχεδίου για τη μεταφορά του Πελοποννησιακού Πολέμου στα μάτια του ενδιαφερόμενου αναγνώστη. Ο τίτλος προέρχεται από τον Θουκυδίδη, κύρια πηγή για τα γεγονότα του πολέμου, διατυπωμένη θέση του οποίου ήταν ότι η αληθεστάτη πρόφασις, δηλαδή η αληθινή αιτία, αφανής στα λόγια, όμως υπαρκτή και διαρκής, ήταν ο φόβος της Σπάρτης και των συμμάχων της για τη μεγάλη άνοδο της δύναμης της Αθήνας, που μετέτρεψε ουσιαστικά το Αιγαίο σε λίμνη της «ηγεμονίας» της.
Η χρονολογική έκταση του μυθιστορήματος ταυτίζεται με αυτή του λεγόμενου Αρχιδαμείου Πολέμου, δηλαδή με την πρώτη δεκαετία της μεγάλης εμφύλιας σύγκρουσης της ελληνικής αρχαιότητας, με έναρξη την εισβολή των Θηβαίων στις Πλαταιές (νωρίς την άνοιξη του 431 π.Χ.) και την επακόλουθη εφόρμηση της Πελοποννησιακής Συμμαχίας στο έδαφος της Αττικής. Ολοκληρώνεται με την Ειρήνη του Νικία το 421 π.Χ. Περιλαμβάνονται όλα τα σημαντικά γεγονότα του διαστήματος αυτού, με κυρίαρχα χαρακτηριστικά τη θηριωδία των αντιμαχόμενων πλευρών, στο πλαίσιο μιας σύγκρουσης κίνητρο για την οποία δεν ήταν άλλο από τις διαφορές δύο κόσμων, ομόγλωσσων και ομόθρησκων, ωστόσο οπαδών διαφορετικών πολιτευμάτων. Η δημοκρατία πολέμησε με την ολιγαρχία. Στο όνομά τους εκπατρίσθηκαν πληθυσμοί, έπεσαν πόλεις, αποδεκατίσθηκαν άνδρες, εξανδραποδίσθηκαν γυναικόπαιδα, σημειώθηκαν προδοσίες, ανοίχθηκαν κρυφά πύλες στον εχθρό, εξαντλήθηκαν πολιορκημένοι σωματικά και ψυχικά από την πείνα ώστε αναγκάστηκαν να καταναλώσουν τα άψυχα κουφάρια των συντρόφων τους, σφάχτηκαν εκατοντάδες άμαχοι για παραδειγματισμό. Ο πόλεμος έχασε την παραδοσιακή εποχικότητά του και έδωσε έδαφος σε νέες μεθόδους, συχνά ανορθόδοξες. Η πατροπαράδοτη, ηρωική κρίση των μαχών δια της οπλιτικής φάλαγγας ουσιαστικά εξέλιπε, όπως και τα ήθη, πιεσμένα από τις απαιτήσεις των καιρών.
Στο μυθιστόρημα, παράλληλα με τα ιστορικά γεγονότα, για τα οποία η έρευνα που διεξήχθη από τον συγγραφέα ήταν εξονυχιστική ώστε να μην υπάρξει η παραμικρή ιστορική ανακρίβεια, παρακολουθεί ο αναγνώστης τη φανταστική δραματική ιστορία ενός Αθηναίου και της οικογενείας του, ώστε η απαραίτητη μυθοπλασία να προσδίδει λογοτεχνικότητα στο πολυσέλιδο έργο. Το μυστήριο των δολοφονιών, που κυριαρχεί ως στοιχείο, δεν έχει απλώς σκοπό να εγείρει το ενδιαφέρον στο πλαίσιο του καθιερωμένου ερωτήματος «ποιος το έκανε;» αλλά και να διεισδύσει στον ψυχολογικό κόσμο των ηρώων, για να αναδείξει τον διττό χαρακτήρα της ανθρώπινης ύπαρξης: τη διαμάχη του καλού και του κακού στον ίδιο μας τον εαυτό. Συνάμα περιγράφονται στοιχεία της καθημερινής ζωής, των τεχνών, της φιλοσοφίας, της ιστοριογραφίας και του θεάτρου, όσο ο συγγραφέας πραγματεύεται την οιδιπόδεια ιδέα του πεπρωμένου που όσο πασχίζει το έρμαιο των θεών, ο άνθρωπος, να το αποφύγει, τόσο πιο κοντά έρχεται σε αυτό και το εκπληρώνει.